Doen op Terschelling!
Terschelling heeft gezellige dorpen en veel verschillende landschappen, zoals bos, hei, strand en stuivende duinen, moerassen, natuurgebied de Noordsvaarder, natuurreservaat de Boschplaat en natuurlijk het Wad. Je vindt er hoogtepunten en bezienswaardigheden, gezellige restaurants en bars en leuke strandtenten. Dit overzicht is opgebouwd aan de hand van dorpen en wat je in de buurt daarvan kunt zien en doen.
West-Terschelling
West-Terschelling is het grootste dorp van Terschelling en telt 2.570 inwoners. Hier kom je aan met de boot. Vanuit de verte zie je de beroemde vuurtoren, de Brandaris, al staan.
Terschelling is gebouwd op de zandplaat de Schelling, waaraan het eiland zijn naam dankt.
Het centrum van West-Terschelling heeft leuke winkels, gezellige restaurants en bars en hotels. De belangrijkste straten zijn de Boomstraat en de Torenstraat.
Het Wakend Oog
Dit wachthuisje bij de haven van West-Terschelling bood de vissers van Terschelling bescherming als zij hun drooggevallen schepen bij zuidelijke stormen moesten bewaken.
Het oorspronkelijke huisje was van wrakhout en is later in steen herbouwd, mogelijk om dienst te doen als vrijmetselaarstempel. Als je naar het gebouw kijkt, zie je verschillende vrijmetselaarssymbolen, zoals de winkelhaak, de passer, de piramides op het dak en natuurlijk het Alziend oog.
Tegenwoordig is hier Koffiehuis ’t Wakend Oog gevestigd.
De Westerkerk in West-Terschelling
De toren oftewel dakruiter van de Westerkerk zie je al vanaf het water boven de huizen uitsteken. Loop in West-Terschelling de Torenstraat in en sla linksaf om bij de kerk te komen.
De Westerkerk stamt uit 1653-1654 en is een rijksmonument. Vroeger lag er een begraafplaats om de kerk, waar de armen werden begraven. De rijken werden in de kerk begraven. Het orgel in de kerk is afkomstig uit de Zuiderkerk in Den Haag.
In de kerk hangt een model van Loodsschoener no. 2. Dit schip is op 25 november 1925 met alle 13 opvarenden vergaan bij het Amelander Gat. Hun namen staan in de kerk en zij worden nog jaarlijks herdacht.
De Commandeurstraat en Museum ’t Behouden Huys
In de Commandeurstraat zie je commandeurshuizen uit de 17e eeuw. Deze originele huizen met hun mooie trapgevels werden bewoond door de kapiteins van de walvisvaart, oftewel de commandeurs. De walvisvaart was destijds een belangrijke bron van inkomsten voor Terschelling.
Museum ’t Behouden Huys gaat over de zeevaart, cultuur en geschiedenis van Terschelling. Je vindt hier vaste en wisselende exposities.
Op straat zie je een bord van de stripheld kapitein Rob en zijn hond Skip. Het stripverhaal ‘Het geheim van de Bosplaat’ speelt zich af op Terschelling en je kunt zelfs een Kapitein Rob Wandelroute volgen. Bij de Boschplaat vind je het Monument Kapitein Rob.
Vuurtoren de Brandaris – de trots van Terschelling
De Brandaris dankt zijn naam aan de heilige van de branden, Sint Brandarius of Sint Brandaan.
In de Middeleeuwen stond in het huidige dorp West-Terschelling de Sint-Brandariuskerk, die nu niet meer bestaat. De toren van deze kerk diende als baken voor de scheepvaart. Deze rol en de naam van de zeevarende heilige Sint Brandarius of Sint Brandaan zijn overgenomen door de huidige Brandaris.
De Brandaris is de oudste werkende vuurtoren van Nederland. Deze trots van Terschelling zie je onder andere terug als je een optreden bijwoont van de beroemde zanger Hessel van Terschelling. Daarover later meer.
Uitzichtpunt Seinpaalduin
Klim net als wij naar dit uitzichtpunt en geniet van een fantastisch uitzicht over West-Terschelling en de Brandaris, het Wad, het Groene Strand, de Noordsvaarder en West. Een kleine klim met een groots uitzicht over Terschelling! Meer uitzichtpunten bezoeken? Check ze hier!
Doen op Terschelling – het Groene Strand en natuurgebied de Noordsvaarder
De Noordsvaarder is een natuurgebied aan de westkant van Terschelling van ongeveer 650 hectare groot. Je vindt hier een bijzondere flora en fauna, stuivende duinen en vochtige valleien.
Tussen het Wad en de Noordsvaarder vind je het Groene Strand. Dit is geen gewoon strand, maar het drooggevallen Wadstrand. Je kunt hier prachtig wandelen, net als in de Noordsvaarder. Geniet van het uitzicht op de schepen en kitesurfers verderop.
De ernaast gelegen Waddenzee is Werelderfgoed!
Geniet van een prachtige zonsondergang bij het Groene Strand
Vanaf Paviljoen De Walvis en de grasstrook ervoor heb je een fenomenaal uitzicht en geniet je van prachtige zonsondergangen over het Groene Strand, het Wad en de Noordsvaarder. Iets wat je wat mij betreft echt een keer zou moeten doen op Terschelling! Bestel je biertje bij De Walvis en ga lekker zitten op het terras of (als dat vol is) in het gras ervoor, zoals wij deden. Zie ook: de leukste strandtenten van Terschelling!
Het Zeeliedenmonument
Bij West-Terschelling en het Groene Strand vind je het Zeeliedenmonument. Dit monument dient ter nagedachtenis aan alle Terschellingers die niet zijn teruggekeerd van zee.
Ook vandaag de dag nog werken veel eilanders in de visserij of bij een reddingmaatschappij. Veel eilanders zijn tijdens stormen of oorlogen omgekomen op zee. Hun lichamen werden vaak niet meer teruggevonden.
Sta even stil bij deze vrouw die over zee tuurt, terwijl ze tevergeefs wacht op haar echtgenoot of zoon. Heb respect voor hen die hun leven gaven op zee.
De Doodemanskisten
De naam van dit duinmeertje in het bos aan de noordkant van West-Terschelling klinkt luguber, maar de omgeving is prachtig.
De oorsprong van de naam is onduidelijk. Vroeger stond op deze plek een kasteel in het water. Een sage vertelt dat hier een prinses woonde, die drenkelingen hier liet kisten. Het zou hier in het algemeen kunnen gaan om een drenkelingenkerkhof. Doodemans zou ook kunnen komen van de dikke, korte, worstvormige bomen die als bekisting werden gebruikt ter afsluiting van de laagte in de duinen.
Geniet hier van de vogels, de mooie omgeving en de rust.
Ga zeehonden kijken op het Wad
De grijze zeehond is het grootste roofdier van Nederland. Als je op de Waddeneilanden bent, is het eigenlijk een must om een keer op zeehondentocht te gaan. Vanaf Terschelling heb je de volgende keuzes aan zeehondentochten. Wij gingen eerder met de Talisman op excursie, maar elk type excursie en zeehondentocht heeft zijn eigen charme. Tip: doen op Terschelling!
Bekijk het beeldenpark Beelden uit Zee bij West-Terschelling
Beelden uit Zee bij West-Terschelling bevat maritieme elementen en staat symbool voor de relatie tussen Terschelling en de zee. Dit beeldenpark is aan Terschelling geschonken ter gelegenheid van het 25e Oerol-festival, in 2006. De beelden stellen achtereenvolgens voor: Bolder, Vergaan, Eilanders, Zeilen, Wrak en Eiland Terschelling. Op de dijk loop en fiets je midden tussen de schapen, leuk!
De Bessenschuur – cranberries op hun best
De cranberry groeit op Terschelling en Vlieland in het wild en wordt vaak in gerechten gebruikt.
Rond 1840 vond de strandjutter Pieter Sipkes Cupido op het strand een groot vat met cranberries, dat afkomstig was van een Amerikaans schip. De cranberries werden destijds vanwege de vitamines die erin zitten meegenomen op reis om scheurbuik te bestrijden. Cupido vond de smaak van de zure bes tegenvallen en gaf een schop tegen het vat, waardoor de cranberries zich over Terschelling verspreidden. Laat je niet door dit verhaal misleiden, want de cranberry is een heerlijke, frisse vrucht.
De Bessenschuur en de Cranberry Winkel
Fiets naar de Bessenschuur en geniet van cranberries op hun best. Wij vonden het leuk om hier koffie te drinken en taartjes te proeven: cranberry kwarktaart, oma’s appeltaart met cranberries, cranberry taart met pecannoten, cranberry cheesecake en ga zo maar door. Je kunt hier ook andere gerechten en dranken proeven met cranberries. De Bessenschuur is een heerlijke stop tijdens je fietstocht op Terschelling. Bezoek ook eens de Cranberry Winkel in Formerum. Je kunt hier leuke souvenirs kopen.
Midsland
Zoals de naam al doet vermoeden, ligt dit dorp midden op Terschelling. Wij vonden Midsland een ideale uitvalsbasis om het eiland te verkennen! Bovendien heeft Midsland een gezellig centrum met leuke winkeltjes, restaurants, bars en terrassen. Sommige terrassen liggen pal naast het rijksmonument de Hervormde Kerk, die een centrale plek inneemt in Midsland. Slenter op je gemak rond in dit gezellige dorp en geniet.
Midsland aan Zee
Terschelling staat onder andere bekend om de breedste stranden van Europa. Bij Midsland aan Zee kan je heerlijke strandwandelingen maken en genieten van prachtige zonsondergangen. Geniet van lekker eten en drinken bij Strandpaviljoen De Branding en de iets verderop, bij Formerum gelegen ZandZeeBar. Voor meer info zie mijn blog: de leukste strandtenten van Terschelling!
Koffie drinken bij de Koffiemolen in Formerum
Vlakbij Midsland ligt het kleine dorp Formerum met de beroemde Koffiemolen oftewel Formerumermolen. Geniet van lekkere koffie en overheerlijke taartjes in de groene tuin bij de Koffiemolen. Neem ook even een kijkje binnen in de molen, leuk!
Waag een bezoek aan het gekke en bijzondere Wrakkenmuseum
Het Wrakkenmuseum mag je niet overslaan. Hille van Dieren, wrakduiker en eigenaar, verzamelt al sinds 1975 allerlei spullen uit scheepswrakken. In het museum vind je allerlei grappige dingen maar ook spullen uit oorlogsschepen. Van moderne tot historische spullen uit de periode van 1650 tot nu. Buiten in de tuin vind je een gekke verzameling spullen en kunnen kinderen zich op klimtoestellen vermaken. Binnen op de begane grond is er ruimte voor een hapje en een drankje. Het Wrakkenmuseum is een gekke en bijzondere plek voor jong en oud.
Hoorn – Sint Janskerk en De Sjouw (tijdbal)
De Sint Janskerk in Hoorn is een van de oudste gebouwen op Terschelling en stamt uit de 13e eeuw. Ook deze kerk is een rijksmonument. Onder de toren kan je bouwfragmenten en munten bezichtigen die in de bodem zijn gevonden toen de kerk gerestaureerd werd.
Bij de kerk staat De Sjouw (tijdbal), die vroeger werd gebruikt om de tijd te laten weten aan de mensen die op het veld waren. De bal werd op bepaalde tijden gehesen en neergelaten.
Flang in de Pan – wadlopen (en proeverij) en kookcursussen: doen op Terschelling!
Een excursie wadlopen (en proeverij), een kookcursus of proeverij van Kookstudio Flang in de Pan is iets wat je echt moet doen op Terscheling! Flang is geboren en getogen op Terschelling en weet alles van de natuur en cultuur van het eiland.
Wij kozen voor de excursie wadlopen en proeverij. Op het Wad zochten we naar oesters, die we vervolgens direct klaarmaakten en opaten, met brood met zeewiertapenade en een wijntje erbij. Er werd uitgelegd hoe je de oesters open moet maken en daarna mocht je het zelf proberen, super leuk!
Tijdens de excursie leer je onder andere meer over werelderfgoed de Waddenzee.
Maak een fotostop bij het Huisje met de Handschoenen
Het Huisje met de Handschoenen ligt aan de rand van het Hoornse Bos. Een leuke fotostop tijdens je fietstocht op Terschelling. De handschoenen zijn afkomstig uit de visserij en geven de verbondenheid aan van Terschelling met de zee.
Het Huisje met de Handschoenen was oorspronkelijk een boerenwoning en is tegenwoordig een 4-persoons vakantiehuis.
Doen op Terschelling: diner en optreden van de beroemde zanger Hessel
Hessel uit Hoorn is beroemd en niet alleen op Terschelling: hij heeft ook in Ahoy en ZiggoDome gestaan, samen met zijn dochter Tess! Zijn stem lijkt op die van Bruce Springsteen en hij is de eigenaar van Café-Restaurant de Groene Weide in Hoorn, dat al ruim 45 jaar een begrip is op Terschelling en waar Hessel op vaste avonden een optreden geeft.
Tip: boek je diner met aansluitend een optreden ruim vooraf, want een optreden van Hessel is populair! Dinergasten hebben voorrang bij een boeking.
In Café-Restaurant de Groene Weide kan je heerlijk eten. Wij genoten voorafgaand aan het optreden van Hessel van varkenshaas met champignonsaus en zeewolf met spek. Je kunt hier ook genieten van koffie met gebak, een lunch of bestel bijvoorbeeld het Terschellinger bier de Schoemrakker Brandaan met een lekkere borrelhap. Bij mooi weer kan je op het gezellige terras zitten en anders in de knusse serre.
Oosterend
De naam zegt het al: aan de oostkant en voorheen aan het eind van Terschelling ligt Oosterend. Een klein dorp met enkele bijzonderheden in de buurt en een rustige plek om tijdens je vakantie te verblijven.
Kom je vanaf een andere plek op het eiland? Maak dan na je fietstocht een stop bij mijn favoriete strandtent Heartbreak Hotel in Elvis stijl: it’s down at the end of lonely street! Meer info op mijn blog: de leukste strandtenten van Terschelling!
Vlak voor Heartbreak Hotel, bij de afslag naar de Boschplaat, vind je het monument voor Sil de Strandjutter. Een bezoek aan de Boschplaat is iets wat je zeker moet doen op Terschelling. Bezoek ook het Drenkelingenhuisje en pak de Dwarsdijk mee. Over dit alles hieronder meer!
Doen op Terschelling – bezoek de Boschplaat en zeg hallo tegen Ameland
Aan de oostkant van Terschelling ligt natuurreservaat de Boschplaat. Het is ongeveer 10 bij 5 km. groot. Sinds 1910 wordt de Boschplaat beheerd door Staatsbosbeheer en sinds 1970 heeft dit natuurreservaat het Europees diploma voor Natuurbeheer.
Je kunt de Boschplaat te voet, per huifkar of per fiets verkennen. Wij zijn de hele Boschplaat over gefietst, hou er rekening mee dat het pad hobbelig is en je afhankelijk van het weer bepaalde stukken moet lopen. Het is een tocht van 10 km. heen en terug, dus je bent even onderweg. Aan het eind van de Boschplaat kan je bij helder weer Ameland zien liggen, toch leuk om even hallo te zeggen tegen Ameland!
De Boschplaat heeft een bijzondere flora en fauna en er broeden hier meer dan 60 vogelsoorten. Neem je verrekijker mee! Bezoek onderweg ook het Drenkelingenhuisje (zie hieronder).
Maak een stop bij het Drenkelingenhuisje – doen op Terschelling
Maak tijdens je bezoek aan de Boschplaat een stop bij het Drenkelingenhuisje. Je kunt het Drenkelingenhuisje ook wandelend over het strand bereiken of per strandbus. Je ziet het Drenkelingenhuisje, of zoals de Terschellingers zeggen ‘t huske op e Hoek’, vaak terug op foto’s en schilderijen van Terschelling.
Het Drenkelingenhuisje is gebouwd naar aanleiding van een scheepsramp en stamt uit 1863. Regelmatig strandden er in die tijd schepen bij de Boschplaat en de schipbreukelingen konden de weg naar de bewoonde wereld vaak niet vinden. In het oorspronkelijke Drenkelingenhuisje konden mensen schuilen en hulp zoeken. Er waren dekens en eerste levensbehoeften. Men kon alarm slaan door een bel te laten rinkelen via een kabelverbinding, waarna de reddingsdienst in Oosterend te hulp schoot. Het huidige Drenkelingenhuisje is een replica, maar de tekst in het huisje ‘Aan alle vissers die de weg naar huis niet meer vinden konden‘ herinnert ons aan vroeger.
Pak de Dwarsdijk mee
Vroeger was Oosterend het meest oostelijke punt van Terschelling, maar Terschelling is in de loop van de jaren gegroeid en het uiterste punt is nu de Boschplaat. Toch wordt wel gezegd dat je Terschelling niet helemaal hebt gezien als je niet op de Dwarsdijk bent geweest. Volg daarom de Hoofdweg en pak de Dwarsdijk mee. Fiets hier, net als wij, vanaf het Heartbreak Hotel of vanaf de Boschplaat naar toe en rij vervolgens door naar de dijk bij de Waddenzee.
Maak een stop bij de leukste strandtenten: doen op Terschelling
De Walvis, de Branding, de ZandZeeBar, West aan Zee, Kaap Hoorn en Heartbreak Hotel. Lees meer in mijn blog: de leukste strandtenten van Terschelling en bezoek ze zodra het (weer) kan!
Wandelen en fietsen op Terschelling
Op Terschelling kan je heerlijk wandelen en fietsen. Op die manier ontdek je veel leuke en ook verborgen plekken, zoals de hierboven beschreven Doodemanskisten. En Terschelling heeft veel verschillende, bijzondere landschappen en bezienswaardigheden. Handige wandel- en fietsroutes vind je onder andere bij de ANWB:
- anwb.nl/wandelen/routes/struinen-en-jutten (12 km.); en
- https://www.anwb.nl/fietsroutes/routes/terschellingroute (37 km.).
Download de ANWB Eropuit app voor alle tips en info! Of bekijk deze link voor fietsroutes op de Waddeneilanden.
Ook de VVV heeft een aantal leuke wandel- en fietsroutes.
Geniet van lekker eten en drinken op Terschelling
Op Terschelling kan je heerlijk eten en drinken en genieten van lokale producten. Te denken valt aan de cranberry, Terschellinger schapenkaas en het Terschellinger bier de Schoemrakker Brandaan.
Lees meer in mijn blogs:
Combineer Terschelling met Harlingen en Vlieland
Doe net als ik en combineer twee weken Terschelling met een weekend Harlingen en een midweek Vlieland. Boek je overtochten via Rederij Doeksen. Wij zijn met de trein naar Harlingen Haven gegaan en hebben alles verder lopend en fietsend gedaan. Je kunt er ook voor kiezen om met de auto naar Harlingen te rijden en hem daar te parkeren op het parkeerterrein bij Rederij Doeksen. De auto mag je als gast namelijk niet meenemen naar Vlieland, maar je hebt hem ook helemaal niet nodig. Vlieland is klein en je kunt alles prima te voet en per fiets doen. Op Terschelling mag de auto wel mee, maar de leukste plekjes bereik je ook hier te voet, per fiets, te paard of per huifkar.
Benieuwd naar mijn tips voor Harlingen en Vlieland? Lees mijn blogs:
Geniet van de prachtige zonsondergangen!
Absoluut doen op Terschelling! Ik heb genoten van prachtige zonsondergangen bij Paviljoen de Walvis en het ervoor gelegen Groene Strand (zie eerder in dit blog) en bij Midsland aan Zee. De foto’s spreken voor zich!
Meer weten over Terschelling?
Uitgebreide informatie over Terschelling inclusief bezienswaardigheden, verblijf, de vaartocht van en naar Terschelling en andere onderwerpen is ook te vinden op de website van VVV Terschelling.
Heb je verder nog vragen of wil je meer weten over Terschelling? Stel je vraag hieronder, of laat een reactie achter.
Ook geïnteresseerd in andere Waddeneilanden?
Zoals beschreven combineerde ik Terschelling met Harlingen en Vlieland:
- Doen in Harlingen! Hoogtepunten, happen, hoppen!
- Wat te doen op Vlieland? 16 tips en activiteiten; en
- Lekker eten en drinken op Vlieland!
Wil je Texel bezoeken en weten wat je daar kunt doen? Lees dan mijn blog: tips voor Texel: de leukste bezienswaardigheden!
Ik ben in september een aantal dagen op Schiermonnikoog geweest. Ook dit kleinste Waddeneiland is een heerlijke plek voor een vakantie in eigen land en een aanrader! Lees mijn blogs:
Wat n leuk en informatief verslag van ons geliefde Skiylge😍 Na 4x nog genoeg te ontdekken, kom ik nu achter😅😘
Thanks en leuk te horen!👌😄 ook wij hebben nog niet alles gezien 😂😘