Bezienswaardigheden van Bolivia: hoogtepunten en tips aan de hand van mijn reis door dit bijzonder mooie land, dat ik combineerde met Peru en het noorden van Chili.
3-daagse jeepsafari van Chili naar Salar de Uyuni
Vandaag beginnen we aan ons 3-daagse jeepsafari vanaf de Chileense grens naar de 12.000 km2 grote zoutvlakte van Uyuni (Salar de Uyuni). We rijden met de bus naar de Boliviaanse grens, waar we eerst een paspoortcontrole hebben en vijf minuten later komen we aan bij de echte grens, waar je een bedrag moet betalen om Sajama National Park binnen te komen. In Bolivia leven we constant tussen de 3.500 en 5.000 m hoogte met Sucre (zie hieronder) als uitzondering (ong. 2.700 m hoogte). Tijdens deze jeepsafari ontdekken we een aantal prachtige bezienswaardigheden van Bolivia: hoogtepunten en tips vind je hieronder.
1e dag: kleurige bergen, vulkanen, geisers en duizenden flamingo’s
We rijden door een surrealistisch landschap met vulkanen, bergen met allerlei kleuren, en de vallei van Dali, die zo genoemd wordt vanwege de prachtige kleuren rondom, We zien lagunes in verschillende kleuren, zoals Laguna Blanca (de Witte Lagune) en Laguna Verde (de Groene Lagune). Laguna Salada is een lagune met een heetwaterbron, waarin je kunt zwemmen. Laguna Colorada, dat geheel rood en paars ziet, is de plek voor duizenden flamingo’s! We rijden naar een gebied van bijna 5.000 m hoogte met geisers, kolkende modder en meertjes met aparte kleuren. Het hele gebied barst van de geothermische activiteit. Aan het einde rijden we langs een plek waar borax wordt gewonnen, een soort mineraal.
2e dag: rode rotspartijen, nandoe’s, lama’s en de Vallei van de rotsen
We rijden door een landschap met rood gekleurde rotspartijen, waar je leuk op kunt klimmen. Dit gebied doet ons een beetje denken aan de Wadi Rum in Jordanië. Langs de weg zien we een soort struisvogels (nandoe’s) en groepen lama’s lopen. We komen bij de Vallei van de rotsen en zien rotsen waar je allerlei figuren in kunt ontdekken. Daarna lunchen we op een mooie plek bij een rivier met zicht op kuddes lama’s en maken we fotostops, totdat we eind van de middag bij onze overnachtingsplaats aankomen.
3e dag: Salar de Uyuni. Bezienswaardigheden van Bolivia: hoogtepunten en tips
De volgende dag gaan we op naar het hoogtepunt van deze 3 dagen: de ruim 12.000 km² grote Salar de Uyuni oftewel de Zoutvlakte van Uyuni, gelegen op 3.600 m. hoogte en 80 m dik. Op de bergen rondom ligt zelfs sneeuw! We rijden over grond die steeds witter wordt en waar het zout op een gegeven moment gekristalliseerd is in honingraat vormen. We stoppen bij het eiland Isla Incahuasi (Huis van de Inca), waar we naar het hoogste punt klimmen voor een fantastisch zicht over de Salar de Uyuni en enorme cactussen die over het hele eiland verspreid staan. Op de Salar de Uyuni kan je grappige foto’s maken, omdat er geen diepte te zien is in je foto’s. Je kunt dus goed met special effecten werken.
Het Zouthotel – Ojos de Salar – zoutmeertjes – monument Parijs-Dakar
We brengen nog een bezoek aan het Zouthotel, zoutheuvels en de ogen van de zoutvlakte (Ojos de Salar): een paar piepkleine meertjes, waar water opborrelt dat van de omringende bergen komt. Ook bezoeken we het monument ter ere van de rally Parijs-Dakar.
Treinenkerkhof
Ten slotte brengen we een bezoek aan het treinenkerkhof. Hier zijn treinen uit de jaren ’40 te vinden, toen de mijnbouwindustrie terug begon te lopen en de treinen waarmee de mineralen werden vervoerd langzaam werden afgeschreven.
Potosí – bezienswaardigheden van Bolivia: hoogtepunten en tips
Potosí staat op de werelderfgoedlijst van Unesco.
Helmer bekijkt ’s middags de stad en brengt een bezoek aan het Casa de la Moneda. Hier werden vroeger munten geslagen en tegenwoordig is dit een museum over het geld en de geschiedenis van de stad. Ik breng een bezoek aan de beroemde zilvermijn.
De zilvermijn: een onvergetelijk bezoek dat diepe indruk maakt
Ten tijde van de Spaanse overheersing was Potosí heel rijk, vanwege het vele zilver dat werd gevonden in de bij de stad gelegen berg Cerro Rico (Rijke Berg). De locale bevolking werd echter ontzettend uitgebuit, waarbij mijnwerkers soms 16 uur per dag in de mijnen moesten werken. Velen stierven op jonge leeftijd, vanwege stoflongen, giftige gassen die werden ingeademd, de zware omstandigheden en instortingen van de mijn.
Werken in de zilvermijn
Een bezoek aan de zilvermijn is niet geschikt voor mensen met claustrofobie en voelt als een middag sporten, omdat je op redelijk tempo (vaak gebukt) door nauwe gangen moet lopen, terwijl de mijnen op ruim 4.000 m hoogte liggen. Het wordt gewaardeerd om geschenken voor de mijnwerkers mee te nemen in de vorm van cocabladeren en alcohol van 96%. Cocabladeren zijn een middel om de honger tegen te gaan en energie te krijgen om het zware werk vol te houden. Deze bladeren zijn absoluut geen verslavend middel, dat gebeurt pas bij verkeerde productie. Onze reisbegeleider raadt wel af om alcohol voor de mijnwerkers te kopen.
Steun voor de mijnwerkers
Ik ben blij dat ik de excursie heb gedaan, omdat een deel ten goede komt aan de mijnwerkers. Daarnaast kunnen ze verder met de producten die jij geeft en hoeven ze deze niet van hun relatief lage loon te kopen. Tijdens de excursie leer je hoe zwaar de arbeidsomstandigheden zijn. Met jouw bezoek kan je de mijnwerkers toch een beetje ondersteunen.
Kado’s voor de mijnwerkers
Voorafgaand aan ons bezoek stoppen we eerst bij een mijnwerkerswinkel. De gids laat de producten zien die we voor de mijnwerkers kunnen kopen. Vervolgens eet ze cocabladeren en neemt ze een slok uit de fles alcohol van 96%. Volgens mij heb ik ogen als schotels, want in Peru wordt alcohol van 96% gebruikt om te mengen met frisdrank en bij ons kun je daar dood aan gaan. Een Argentijn uit de groep, die nog vroeg of ik alleen op reis was ha ha, neemt ook een slok en je ziet hem wegtrekken van afschuw.
Voorbereidingen voor ons bezoek
Met twee Belgen uit onze groep (vader en zoon, zij zijn samen met mij de enigen uit de groep die deze excursie doen) koop ik een tas, waarin frisdrank en cocabladeren zitten voor de mijnwerkers. Onze stofkapjes voor in de mijn moeten we zelf kopen. Daarna rijden we naar een plek waar we een broek, jas, laarzen en een helm met lamp erop krijgen. We rijden hoger en hoger met een busje, totdat we bij de ingang van de mijn komen.
In de zilvermijn – werken op grote hoogte onder zware omstandigheden
We lopen naar binnen en al meteen merk je dat een aardige conditie vereist is, want de grond is oneffen, er stroomt water en de grond is modderig. Je moet constant opletten dat je niet je hoofd stoot (de helm is zeer nuttig) en dat alles dus op ruim 4 km hoogte. Ondertussen moeten we oppassen voor de karren, die door de mijnwerkers over een rails worden voortgeduwd en waarbij je flink aan de kant moet gaan. De karren rijden dus niet automatisch, zoals in meer ontwikkelde landen. Zodra we stilstaan is het echt even op adem komen.
De arbeidstijden
Onderweg komen we mijnwerkers tegen en geven we de geschenken af. We ontmoeten een man, die de manager is en al 40 jaar in de mijn werkt. De groep die nu aan het werk is, is vannacht om 3.00 uur begonnen, terwijl het nu 16.00 uur is. Ze zijn dus al 13 uur aan de gang! Normaal gesproken zou men 8 uur per dag moeten werken, maar de gids vertelt ons dat de werktijden afhangen van de behaalde resultaten.
Poppen ter nagedachtenis aan overleden mijnwerkers
In de mijn zijn poppen te vinden ter nagedachtenis aan mijnwerkers die zijn overleden als gevolg van de ingeademde (giftige) stoffen en de zware omstandigheden. Mensen van Afrikaanse afkomst werkten vroeger 6 maanden achtereen in de mijnen, hetgeen tot vroege sterfte leidde. Er zijn al ruim 8 miljoen mensen gestorven sinds het begin van de mijnen en ook vandaag de dag nog sterven er tientallen mensen als gevolg van de zware omstandigheden, stoflongen en instorting.
Zondagen en vakanties – werken in de mijnen
Tegenwoordig is zondag een rustdag en een dag om samen met de familie te zijn. Kinderen vanaf een jaar of 14 werken soms ook in de mijn. Officieel mag dit niet, maar er is onvoldoende controle. In de zomervakantie in juni werken veel studenten in de mijnen om geld te verdienen voor hun studie. Eigenlijk is het zo dat je, als je na je studie geen werk vindt, in de mijnen gaat werken. Een andere optie is om naar La Paz te gaan om werk te zoeken, maar vaak komen ze daar aan de rand van de samenleving terecht.
In de zilvermijn: dynamiet …
In de mijn moeten we regelmatig wachten op de karren met ertsgesteente, waaruit het zilver wordt gewonnen. We mogen een stuk zink vasthouden, waaruit het zilver na een lang proces wordt bereid. In de muren zitten gaten, waarin dynamiet wordt gestoken om stukken tot ontploffing te brengen. Hierin zit weer nieuw materiaal om zilver uit te winnen. Dynamiet kan ook in de mijnwerkerswinkel worden gekocht. Tijdens de excursie maken we 6 ontploffingen mee, terwijl we in een gang verderop staan en het is best luid en apart als je de grond voelt schudden.
…en de duivel: een bezoek aan de mijngod El Tío
We brengen een bezoek aan de mijngod El Tío (de Oom) en krijgen uitleg over de betekenis ervan. God wordt beschouwd als bovenaards en de mijngod afgebeeld als een soort duivelse pop met horens, omdat de duivel volgens het christelijk geloof beneden de grond leeft. De mijnwerkers proberen deze god te vriend te houden door hem offers te brengen. De gids sprenkelt alcohol, dat naast de pop staat, over beide schouders en benen: dit staat voor noord, oost, zuid en west. De pop is afgebeeld met een enorm mannelijk geslachtsdeel, waarover ook alcohol wordt gesprenkeld als teken van de relatie met Pachamama (Moeder aarde). Vervolgens neemt de gids weer een slok van de 96% alcohol! Goed, zij liever dan ik.
De mijnwerkers en hun salaris
De gids vertelt dat er 3 categorieën mensen in de mijn werken: de managers die de mijn het beste kennen en de plekken aanboren waarin het dynamiet gestoken kan worden, hun assistenten en ten slotte de mensen die de karren duwen. Een manager krijgt 6.000 Bolivianos per week, waarover hij 20% belasting moet betalen: 10% aan de coöperatie (in de stad werken 15.000 mijnwerkers georganiseerd in 29 coöperaties) en daarnaast percentages aan de assistenten en duwers. In aanvulling hierop betaalt hij geld om dynamiet en cocabladeren te kopen, waardoor hij uiteindelijk 2.000 Bolivianos (ong. EUR 330) per week overhoudt.
De mijnwerkers, salaris en prijsverhogingen
De assistenten en duwers verdienen een klein percentage hiervan en alle mijnwerkers maken lange dagen onder zware omstandigheden. Twee dagen voor ons bezoek zijn er nog protesten geweest, omdat de prijs van een staaf dynamiet van 2 Bolivianos naar 4 Bolivianos moest worden verhoogd volgens de regering. Voor 10 karren met materiaal krijgt men 100 Bolivianos (ong. 17 EUR) en binnen in de mijn blijkt hoeveel werk daarvoor moet worden verricht. Er zijn overigens ook veel eigen ondernemers. Zij moeten zelf voor het vervoer en de verwerking van het zilver zorgen. Er zijn meer dan 400 mijnen in en rond de stad.
Op weg naar Sucre. Bezienswaardigheden van Bolivia: hoogtepunten en tips
Vandaag rijden we via een prachtige route naar de aangename stad Sucre, maar de weg wordt ons vlak voor Sucre belemmerd door een autorally die in en net buiten Sucre plaatsvindt. De hele dag gaat heen met wachten, kijken en rondhangen, wel tijd genoeg om dit verslag verder te schrijven! Ik raak nog aan de praat met de Argentijn die meedeed aan de excursie bij de mijnen en hij blijkt in 6 maanden tijd de route van Che Guevara (zie de film The Motorcycle Diaries) te volgen. Che Guevara beoogde in Bolivia hetzelfde te bewerkstelligen als in Cuba, maar dat accepteerde men hier niet en Che werd vervolgens in Bolivia vermoord.
De witte stad Sucre. Bezienswaardigheden van Bolivia: hoogtepunten en tips
Sucre is een leuke stad met een aangenaam klimaat en wordt ook wel de witte stad genoemd vanwege de vele mooie witte gebouwen. Sucre staat dan ook niet voor niets op de Werelderfgoedlijst van Unesco. De vertaling van Sucre is: suiker! Meer informatie over Sucre vind je in mijn blog: doen in Sucre: tips voor de witte stad!
La Paz. Bezienswaardigheden van Bolivia: hoogtepunten en tips
De volgende dag vliegen we naar La Paz, omdat je met de bus anders 12 uur over de Altiplano (hoogvlakte) zou moeten reizen. De vlucht duurt maar 40 minuten! Na aankomst stoppen we bij een mooi uitzichtpunt over La Paz en ’s middags lopen we langs een aantal hoogtepunten. Meer informatie over La Paz vind je in mijn blog: doen in La Paz: tips voor een bijzondere stad in Bolivia! Met onder meer de Heksenmarkt, mooie pleinen, koloniale gebouwen, pre-Inca opgravingen, Park Laikakota en de kabelbaan, maar ook bier en bitterballen!
Peru, het noorden van Chili en Bolivia
Ik bezocht Bolivia tijdens mijn rondreis door Peru, het noorden van Chili en Bolivia. Wil je meer lezen over het noorden van Chili en Peru, waaronder mijn vierdaagse tocht over de Incatrail en mijn bezoek aan Machu Picchu? Check dan mijn blogs:
0 reacties